Odżywianie - Nadwaga i otyłość - stan? choroba? przekarmianie? geny?
Pyl - Śro Kwi 10, 2013 16:06 Temat postu: Nadwaga i otyłość - stan? choroba? przekarmianie? geny? Chciałabym otworzyć pewien temat, który już od jakiegoś czasu nabrzmiewa na forum, ma czasem ujście w takim czy innym temacie, ale jako taki porządnego, dedykowanego wątku się nie doczekał a powinien:
Nadwaga i otyłość u szczurów
Parę obserwacji / faktów:
Otyłość i nadwaga u szczurów jest powszechna. Dużo bardziej niż nam się wydaje.
Szczury (jak niestety większość zwierząt) nie są dostosowana ewolucyjnie do radzenia sobie w sytuacji nadmiaru pożywienia, bo takowy nadmiar nie występował w przyrodzie.
Szczury są natomiast dobrze dostosowane do niedoboru pokarmu. Żywione nieco poniżej potrzeb żyją dłużej (udokumentowany eksperyment naukowy).
Zarówno otyłość jak i nadwaga mają negatywne skutki dla zdrowia szczurów - ryzyko otłuszczenia organów, niewydolność oddechowo-krążeniowa, problemy ze stawami...
Pewne jednostki mają skłonności do nadwagi i otyłości, inne nie.
Odchudzanie w stadzie nie jest proste.
Sporo karm przeznaczonych dla szczurów ma nieprawidłowy (najczęściej zbyt duży) udział tłuszczy i białek.
Nie ma "norm wagowych" na szczura, wiele zależy od jego budowy, ale gdy samica przekracza ok. 400 g, a samiec ok. 550 g powinniśmy się mocno zastanowić czy jest to i w jakiej mierze uzasadnione budową.
Z wiekiem trudniej o prawidłową sylwetkę.
Raz utuczony szczur ma tendencje do tycia. Wytworzone komórki tłuszczowe nie giną, czekają na lepsze czasy.
My jako właściciele ogonów cieszymy się "dużymi" pupilami, mamy poczucie, że zapas tłuszczu będzie pomagał w trakcie choroby, mamy też trudność z limitowaniem pożywienia (normalne wyrzuty sumienia).
Temat jest moim zdaniem znacznie szerszy i wykracza poza dział, w którym został umieszczony. Jest na styku odżywiania, leczenia, zapewnienia ogonom odpowiednich warunków życia oraz... hodowli.
Parę fotek dokumentujących problem (autorstwa AD&A i mojego, RTG nie pamiętam czyjego )
Szczury chorobliwie otyłe (sprawność fizyczna jest możliwa!):
Szczury z nadwagą:
Szczury o prawidłowej sylwetce (nie wszystkie są młode, po prostu dobrze wyglądają ):
Wiemy, że otyłość jest problematyczna i jak szczur jest otyły to wdrażamy dietę lub / i zmianę karmy.
Problem w tym, że często nie zauważamy, że problemem jest nadwaga.
I ciekawostka.
Co możemy zrobić?
Przemyśleć sposób, częstotliwość karmienia, jakość karmy i dodatków (np. karmienie bez miski, wartości odżywcze karm, niskokaloryczne nagrody, ile szczur powinien ważyć)
Wdrożyć formy wczesnego zapobiegania - ruch! (np. małpi gaj, aktywne wybiegi)
Rozszerzyć listę kryteriów doboru osobników do hodowli o kryterium dotyczące występowania w linii predyspozycji do nadwagi i otyłości.
I żeby nie było - nie mam żadnej recepty na problem. Tylko widzę, że problem jest i to spory i że trzeba sobie to uświadomić.
Sugeruję chętnym rachunek sumienia i odpowiedź na dwa (na oko) proste pytania:
1. Który z Twoich szczurów ma prawidłową wagę, który nadwagę, a który jest otyły.
2. Co robisz żeby to zmienić?
AngelsDream - Śro Kwi 10, 2013 16:07
Prosta metoda, jak ocenić, że szczur ma problemy z wagą?
1) Spójrz na swojego szczura z boku, na wprost (nie z góry, nie z dołu, ma być na wysokości Twoich oczu), kiedy stoi na czterech w miarę wyprostowanych łapach.
2) Jeśli widzisz jej/jego tylną łapę i lekkie nad nią wcięcie, to oznacza, że zwierzę ma prawidłową sylwetkę.
3) Jeśli widzisz jej/jego tylną łapę, ale nie ma nad nią wcięcia, zwierzę ma prawdopodobnie lekką lub średnią nadwagę w zależności od budowy. Należałoby w takim przypadku skontrolować dietę Twojego stada i zastanowić się, czy możesz coś robić lepiej.
4) Jeśli nie widzisz jej/jego tylnej łapy, bo zasłania ją brzuch, zwierzę jest otyłe! W takim przypadku, o ile stan zdrowia na to pozwala, szczur powinien dużo więcej się ruszać i sporo mniej jeść. Szczegóły dopasuj do szczura, swoich preferencji i stada.
Pyl - Śro Kwi 10, 2013 16:07
Dzięki uprzejmości Niamey mamy przetłumaczony artykuł o otyłości u szczurów.
Źródło: "From fatness to fitness" na stronie Shunamite rats
Cytat: | Wzorce otyłości szczurów i ludzi są ze sobą ściśle związane, dlatego też szczury od dawna badane są pod kątem wykrycia przyczyn i zagadnień związanych z otyłością. Często, gdy mówimy o otyłych szczurach, przychodzi nam na myśl szczep Zucker, wyhodowany specjalnie po to, by badać genetyczną skłonność do otyłości. Jednakże, w rzeczywistości istnieje wiele szczepów Rattus norvegicus, w których pojawiają się osobniki ze skłonnością do otyłości. Okazuje się, że skłonność ta ma podłoże genetyczne i da się ją wykryć w testach (poprzez karmienie dietą wysokotłuszczową) w wieku kilku tygodniu (szczury z predyspozycją będą tyły szybciej niż inne w miocie)
Szczepy te, z tego, co słyszałam i zaobserwowałam, są szeroko rozpowszechnione wśród populacji szczurów hodowlanych. Ilu spośród nas widziało szczura, który jako jedyny z grupy szczupłych osobników stawał się coraz bardziej kulisty? Jest to problem, o którym nieustannie słyszę od właścicieli szczurów.
Szczury ze skłonnością do otyłości charakteryzują się zmniejszonym poziomem zużycia energii oraz niższym tempem przemiany materii w trakcie snu. Mogą mieć trudności z wykorzystywaniem zgromadzonych zasobów tłuszczu i mieć obniżoną wrażliwość na insulinę (potrzebną w metabolizmie glukozy).
Zapobieganie
Zdecydowanie lepiej zapobiegać otyłości, niż ją leczyć. Zazwyczaj dość ciężko osiągnąć spadek wagi u zwierząt dotkniętych tym stanem, przede wszystkim dlatego, że jakiekolwiek ograniczenie energii (jedzenia), prowadzi do dalszego wzrostu wydajności metabolizmu (ze względu na ich zmniejszony poziom zużycia energii o niższe tempo przemiany materii). Trudno jest również zastosować dietę wobec jednego szczura, tak by nie miało to wpływu na resztę stada.
Kluczowym czynnikiem, który przeciwdziała wydajności metabolicznej, są ćwiczenia fizyczne, które stanowią kluczowy element jakiegokolwiek programu kontroli wagi. Wszystkie szczury powinny mieć jak największą możliwość ruszania się i ćwiczenia i należy o tym pamiętać aranżując ich środowisko życia (np. poprzez usunięcie pochlni i drabinek, umieszczanie jedzenia i picia w oddaleniu od miejsca spania, aranżowanie wyposażenie w ten sposób, by szczury musiały się wspinać, by dotrzeć do określonych miejsc). Niestety, współczesne projekty klatek często sprzyjają brakowi aktywności poprzez pozwalanie szczurom na powolne przemieszczanie się z poziomu na poziom po pochylniach, z których następnie bez wysiłku zapadają się w hamaki! A przecież to naszym zadaniem jest zapewnienie im otocznia, w którym będą musiały się wysilić, by dostać się tam, gdzie chcą. Oprócz tego, odpowiednio zaaranżowane wybiegi, uwzględniające wspinaczkę, odkrywanie, itp. z pewnością pomogą utrzymać szczury w odpowiedniej kondycji.
Wśród właścicieli szczurów występuje znacząca tendencja do przekarmiania tych zwierząt. Podejrzewam, że częściowo wynika to z faktu, iż szczury sprawiają wrażenie, że czerpią dużą przyjemność z jedzenia i dlatego troskliwi właściciele nieustannie starają się wyszukać coraz to nowe przysmaki dla swoich pupili. Zjawisko przekarmiania może być również związane ze zwyczajną przesadą w stosowaniu dobrej diety. Nawet dostępne suche mieszanki, jeśli dawne za każdym razem, gdy szczury chcą, są w rzeczywistości dla nich zbyt tuczące, a wielu właścicieli dodatkowo daje do nich jeszcze sporą ilość świeżego jedzenia. Dorosłe szczury powinny być karmione codziennie wieczorem i przed nakarmieniem powinny mieć kilka godzin postu. Badania wyraźnie wskazują, że jeśli szczury jedzą o 10-30% mniej niż by chciały, to mają szansę przeżyć zdrowsze i dłuższe życie. Mówiąc prosto – szczury mają skłonność do przejadania się, gdy jedzenie jest swobodnie dostępne. Diet dorosłych szczurów powinna być również uważnie skomponowana pod kątem niskiej zawartości tłuszczu (4% jest odpowiednie)
Zmniejszenie różnorodności dostępnej w mieszankach zbożowych prowadzi do zmniejszenia dawki. Tak więc dieta sucha powinna zostać ograniczona do jednego lub dwóch typów jedzenia podstawowego i być może niewielkiej ilości musli bez cukru. Ludzkie płatki śniadaniowe są mocno przetworzone, a przez to dużo łatwiejsze w trawieniu i przyswajaniu wartości odżywczych niż ziaren. Dlatego należy uważać, by nie podawać zbyt dużo płatków śniadaniowych, gdyż może to doprowadzić do przekarmienia.
Leczenie – dieta odchudzająca
Zamienniki diety podstawowej:
• 50% granulaty dla królików z dodatkiem musli bez cukru, 50% dietetyczna karma dla psów
• mieszkanka granulatów dla królików (z dodatkiem lub bez musli)
• W krótkich okresach można używać niskotłuszczowych granulatów dla szczurów
Zamienniki przysmaków:
• zielone warzywa (kapusta włoska, groszek zielony, zioła)
• marchewki
• brokuły
• ogórki
• pomidory
• arbuzy
• owoce jagodowe (truskawki, maliny, jagody)
• jabłka
Ogólne wskazówki odnośnie redukcji wagi:
Zwiększenie tempa metabolizmu poprzez:
• zwiększenie możliwości ruchu
• utrzymywanie niższej temperatury otoczenia
• suplementacja chromem, GTF (czynnik tolerancji glukozy), wyciągiem z zielonej herbaty
Jeśli otyły szczur żyje w stadzie o zróżnicowanych wagach, należy zastosować dietę wobec wszystkich osobników, ale szczurom szczupłym podawać bardziej kaloryczne przysmaki i dodatki poza posiłkami.
Aktywność można stymulować poprzez dawanie nowych zabawek i przedmiotów do odkrywania.
|
quagmire - Śro Kwi 10, 2013 16:30
Nie jest to chyba wspomniane, dla niektórych jest to oczywiste, dla mnie nie było - warto także karmić szczury po wybiegu. Dzięki temu są bardziej chętne do biegania i eksplorowania terenu.
Odnośnie tendencji do otyłości, bardzo ważny jest czas od ok 8 tygodnia życia do 10 bodajże. Przekarmianie w tym czasie może doprowadzić do tego, że zwierzę będzie miało tendencję do tycia, z którą w przyszłości będzie bardzo trudno walczyć.
AngelsDream - Śro Kwi 10, 2013 16:49
Szczury małe i młode (do ukończenia trzeciego miesiąca życia) mają prawo mieć trochę inne proporcje, wcięcie nad tylną łapą się raczej u nich nie zdarza i nie powinno nawet.
Mylne jest sądzenie, że okrąglutki malec wyrośnie na szczupłego szczura. Jeśli będziemy okrągłego malucha przekarmiać, wyrośnie na równie okrągłego dorosłego szczura.
Szczury tyją różnie. Jedne równomiernie, inne tylko w okolicy brzucha. Czasem wagowo szczur mieści się w widełkach normy, a jest już gruby. Czasami tłuszcz jest bardziej nabity, a niekiedy rozlany, miękki.
Złe jest myślenie:
- Ja go nie tuczę.
- On tak ma.
- Jest nieszczęśliwy na diecie.
Szczur sam sobie pokarmu nie wybiera i nie dawkuje, za to odpowiada jego właściciel. Tak, szczur może mieć tendencję do tycia, ale nie powinno się jej bagatelizować. Dobrze poprowadzona dieta odchudzająca powinna być urozmaicona pod względem składników i dziennych jadłospisów - to, że szczur może w pierwszej fazie reagować gorzej, trzeba próbować znosić podawaniem smacznych, ale niskokalorycznych produktów lub takich, które są bardzo sycące, ale jednocześnie nie tuczą.
Asaurus - Śro Kwi 10, 2013 22:08
Pyl - Pią Kwi 12, 2013 13:38
Niamey wyszukała:
Cytat: | „Gryzonie laboratoryjne są rutynowo żywione ad libitum, tzn., że pasza jest dostępna przez cały czas w nieograniczonych ilościach. Praktyka żywienia ad libitum została szeroko skrytykowana. Dotyczy to dużej częstotliwości występowania zachorowań i niskiej przeżywalności związanej z żywieniem ad libitum. Stwierdzono również wysoką indywidualną zmienność wyników badań. Żywieniowa restrykcja, tzn. ograniczenie pobrania kalorii, zostało zaproponowane w celu rozwiązania wielu z tych problemów. Ograniczenie żywieniowe zmniejsza zachorowalność i śmiertelność, a także może obniżyć zmienność (odchylenie) wyniku. | Źródło: Vivari - opis ścianki paszowej z osiki.
pszczoła - Pią Kwi 12, 2013 13:44
Ale także:
Cytat: | Jednakże obecne metody ograniczenia żywienia mogą mieć także negatywne wpływy zarówno na dobrostan zwierząt, jak i na wyniki badań. W efekcie restrykcji żywieniowej, zwierzęta są narażone na izolację socjalną oraz nieprawidłowości żywieniowe. W konsekwencji, zwierzęta mogą cierpieć z powodu niezaspokojonych potrzeb behawioralnych, a interpretacja wyników badań może ucierpieć z powodu zakłóconych rytmów dobowych. |
quagmire napisał/a: | warto także karmić szczury po wybiegu. Dzięki temu są bardziej chętne do biegania i eksplorowania terenu.
|
Zgadzam się. Chociaż u mnie chłopaki po godzinie wybiegu sami wracają do klatki i czekają, stoją patrzą i czekają aż im nasypię do miski.
Cytat: | Wszystkie szczury powinny mieć jak największą możliwość ruszania się i ćwiczenia i należy o tym pamiętać aranżując ich środowisko życia (np. poprzez usunięcie pochlni i drabinek, umieszczanie jedzenia i picia w oddaleniu od miejsca spania, aranżowanie wyposażenie w ten sposób, by szczury musiały się wspinać, by dotrzeć do określonych miejsc). Niestety, współczesne projekty klatek często sprzyjają brakowi aktywności poprzez pozwalanie szczurom na powolne przemieszczanie się z poziomu na poziom po pochylniach, z których następnie bez wysiłku zapadają się w hamaki! A przecież to naszym zadaniem jest zapewnienie im otocznia, w którym będą musiały się wysilić, by dostać się tam, gdzie chcą. Oprócz tego, odpowiednio zaaranżowane wybiegi, uwzględniające wspinaczkę, odkrywanie, itp. z pewnością pomogą utrzymać szczury w odpowiedniej kondycji. |
Również fajnie, tylko to rozwiązanie nie sprawdza się gdy np. jeden członek stada jest już w podeszłym wieku i najzwyczajniej kiepsko sobie radzi bez drabinek. Ba, nie radzi sobie wcale i spada. A gdy do tego właściciel nie dopuszcza opcji wydzielenia geriatrii ze stada, woli zagęścić umeblowanie klatki, pojawia się konflikt interesów.
Pyl - Pią Kwi 12, 2013 13:47
pszczółka, tylko myślę, że nasze metody restrykcji żywieniowych nie powodują izolacji ogonów. Stąd nie cytowałam dalej. Nie wiem jak dokładnie wygląda restrykcja żywieniowa w labie, ale nie sądzę, aby ktoś dokarmiał tam niejadki sinlaczkiem na boku
AngelsDream - Pią Kwi 12, 2013 14:13
Pyl, też tak sądzę. Nie wiem, jak Wasze stada, ale moje sobie składuje niewielkie ilości na później, dochodzą różne pasty witaminowe, już nie mówiąc o podawaniu leków na mięsnym gerberze. Także nie ma sensu porównywać wszystkiego. Dla szczurów domowych istotne jest to, że udowodniono, iż przekarmianie szczurów, a do tego prowadzi stały, bezproblemowy dostęp do pokarmu, jest dla ich zdrowia szkodliwe.
Jeśli ktoś woli, by szczury miały stały dostęp do pokarmu, powinien ten dostęp utrudnić. Tu np. fajnie sprawdzają się na wybiegach piłki do turlania i różne zabawki, w których za wykonanym zadaniem, stoi kęs pokarmu.
cornflakegirl - Pią Kwi 12, 2013 14:34
No dobrze, ale co zrobić, gdy szczur nie lubi się ruszać?
Nie umiem swojej Siwej zmobilizować do jakiejkolwiek aktywności fizycznej. Sama muszę na siłę wyciągać ją z klatki. Gdzie bym jej nie postawiła (łóżko, podłoga, biurko) podrepta w jakiś zaciszny kącik i idzie spać. Gdy nie daję jej spokoju i wyciągam spowrotem na środek patrzy obrażona i po około dwóch próbach: "no dobra jak mam tu siedzieć to okej" i siedzi tam gdzie ją postawię. Nigdy nie lubiła eksplorować, zawsze siedziała w klatce, ewentualnie wyszła na jakiś przysmak.
Niamey - Pią Kwi 12, 2013 14:37
cornflakegirl, właśnie poprzez chowanie jedzenia, umieszczania go z dala od miejsca spania, itp.
Możesz jej spróbować nie dać jedzenia przez kilka godzin, a potem schować gdzieś na wybiegu, niech szuka
quagmire - Pią Kwi 12, 2013 14:48
pszczółka napisał/a: | Również fajnie, tylko to rozwiązanie nie sprawdza się gdy np. jeden członek stada jest już w podeszłym wieku i najzwyczajniej kiepsko sobie radzi bez drabinek. Ba, nie radzi sobie wcale i spada. |
pszczółka, u mnie picie jest zawsze nisko - taka zasada, więc starszy szczur ma do niego dostęp.
W momencie, jak komuś łapki siadają na tyle, że przestaje sobie radzić, daję drabinkę (u mnie to kwestia zabrania, dostawienie jednej, reszta jest na stałe).
cornflakegirl napisał/a: | No dobrze, ale co zrobić, gdy szczur nie lubi się ruszać? |
To chyba największy problem. Jeśli to kwestia tego, że ten szczur jest zbyt gruby i nie chce się ruszać, to po prostu musisz zaangażować się trochę w spędzanie z nim wybiegu. Jeśli lubi jeść, to ćwicz z nim, niech dostanie kawałek pestki dyni (tylko z umiarem, dlatego lepiej nie całą pestkę) za to, że wskoczy do Ciebie na łóżko, za to że wejdzie na górę klatki, że do Ciebie przybiegnie. Możesz też sprawdzić, czy lubi biegać za kocią zabawką.
cornflakegirl - Pią Kwi 12, 2013 14:59
quagmire, mamy jeszcze jeden problem. Ciągle nawracające gruczolaki. w zeszłym tygodniu miała wycinane trzy, brzuch cały zaszyty. To już trzecia operacja od lutego. Ma ponad dwa lata. Zawsze była pulchniejsza, teraz schudła jakieś 30g ale nadal waży 500 o.O Ma problemy z poruszaniem się, także przez to, że jest za gruba.
Próbowałam się z nią bawić, zabawki są fe. Kiedyś biegała za marchewką xD ale to taki sadyzm trochę
pszczoła - Pią Kwi 12, 2013 15:06
U mnie największy problem z ruszaniem się miał szczur z chorym sercem, także warto skontrolować osobnika/czkę także pod tym kątem. Mówiąc do ogółu.
|
|
|