Alloszczur

[Karena]

Poradnik szczurzego żółtodzioba - jak karmić naszych podopiecznych?

Szczury, czyli kto?
Bez wątpienia są to gryzonie wszystkożerne, a na wolności jedzą to, co uda im się zdobyć, np. ziarna zbóż, nasiona, drobne mięczaki, jaja ptaków. Spójrzmy prawdzie w oczy – z perspektywy gospodarstw czy magazynów szczury są szkodnikami, powodującymi straty w postaci zjedzonej w paszy czy innych przechowywanych tam produktów, które nadają się do spożycia. Pamiętajmy jednak, że nie trzymamy w domu dzikich zwierząt, tylko ich udomowione wersje, a "wszystkożerność" nie oznacza, że szczur może jeść wszystko! Z punktu widzenia opiekuna zależy nam przede wszystkim na tym, żeby nasi podopieczni żyli jak najdłużej w dobrym zdrowiu – w przeciwieństwie do ich dzikich krewniaków, którzy najczęściej są w stanie przetrwać tylko jeden sezon (ok. pół roku). Prawidłowe i odpowiednio zbilansowane żywienie jest bardzo ważne w osiągnięciu tego celu.



Czy szczury mogą jeść wszystko, co mam w lodówce?
Nie. To co my uważamy za smaczne, bezpieczne czy nawet zdrowe, niekoniecznie jest dobre dla szczurów. Ludzkie jedzenie zawiera konserwanty, barwniki, duże ilości soli oraz inne składniki, które nam, "dużym", szkodzą nieco mniej, niż tym "malutkim". Niektórymi produktami szczurki mogą się zwyczajnie zatruć nawet w przypadku zjedzenia bardzo małej ilości!

Przykłady
• Sól: dawka śmiertelna to 3 g na kilogram masy ciała. Szczurek ważący 300 g zjedzenie 1 g soli może przypłacić życiem!
• Kawa (a dokładniej kofeina): dawka śmiertelna dla szczura to 192 mg na kilogram masy ciała. W przypadku przeciętnego człowieka śmiertelną dawką jest więc spożycie 15 gramów. Zatem filiżankę z kawą trzymamy z daleka!
• Alkohol: dla człowieka zabójcze stężenie alkoholu we krwi wynosi 6.5 promila, co odpowiada spożyciu 1.25 litra wódki. 1 promil = 1 ml czystego alkoholu na 1 litr krwi człowieka. Dla szczura ważącego przeciętnie 300-500 g nawet minimalne spożycie alkoholu może skończyć się śmiercią, więc naprawdę nie warto kusić losu!




Czym karmić szczury?
Bazą żywienia powinna być karma podstawowa pełnoporcjowa. O taką mieszankę najłatwiej w sklepie zoologicznym (stacjonarnym lub internetowym). Może być w formie mieszanki zbóż, nasion i innych dodatków lub w postaci granulatu.

Przy wyborze karmy kierujemy się indywidualnym zapotrzebowaniem pokarmowym naszych podopiecznych.
• Pożądany skład w przypadku dorosłych, zdrowych szczurów to około 12-15% białka ogólnego (nie mylić z białkiem strawnym!), 4-5% tłuszczu, 5% włókna surowego, resztę stanowią węglowodany (będące źródłem energii).
• Szczury w okresie wzrostu[/color] (do około 3 miesiąca życia) oraz karmiące samice potrzebują ok. 20-28% białka ogólnego, 5-6% tłuszczu i do 5% włókna surowego, resztę stanowią węglowodany.
Tak więc młodzikom i ogonkowym mamom podajemy karmę bogatszą w białko (20-28%) lub uzupełniamy ją pełnowartościowym białkiem, w postaci np. gotowanego mięsa czy jaj (nie wszystkie szczury tolerują nabiał, dlatego należy zachować ostrożność, jeżeli chcemy włączyć te produkty do diety naszych podopiecznych).

Wszystkie dodatki do podstawowej karmy podajemy bez soli i przypraw, a jogurty wyłącznie naturalne i wyłącznie małej ilości – owocowe mają zbyt dużo cukru, barwników i konserwantów.

Pamiętaj!
Dorosły zdrowy szczur nie potrzebuje więcej białka ani tłuszczu niż wynika to z wcześniej podanych informacji. Zbyt duża ilość tych składników może prowadzić między innymi do otyłości, zaburzeń układu krwionośnego, a w przypadku białka dodatkowo do przebiałczenia (co może być przyczyną świądu), alergii i uszkodzenia nerek. Im starszy szczur, tym mniej białka należy mu podawać. Jest to istotne zwłaszcza w przypadku samców, szczególnie narażonych na uszkodzenia nerek spowodowanych nadmiarem tego składnika w diecie.

Skład mieszanki musimy dopasować do nie tylko do wieku, ale także stanu zdrowia i kondycji. Dlatego np. otyłe szczurki odchudzamy i ograniczamy im ilość tłuszczu, a wychudzone, bądź schorowane karmimy bardziej kalorycznym jedzeniem. Jak powszechnie wiadomo, lepiej zapobiegać niż radzić sobie ze skutkami, więc staramy się utrzymywać szczury w dobrej formie, ponieważ ich odchudzanie jest bardzo trudne – zwłaszcza w stadzie. Na temat różnych szczurzych diet możesz poczytać [TUTAJ] w dziale "Tematy ogólne dotyczące odżywiania szczurów".
Pamiętaj, że nie każda gotowa karma zakupiona w sklepie jest dobrze zbilansowana. O gotowych produktach dostępnych na rynku możesz poczytać [TUTAJ]. Wygląd mieszanki jest również bardzo istotny – powinna być jak najbardziej różnorodna, a nie składać się np. prawie wyłącznie z pszenicy lub słonecznika. Zwróć uwagę, czy nie zawiera chrupek (oznaczonych w składzie jako produkty piekarnicze) w jaskrawych kolorach – nie chcemy przecież faszerować szczurów sztucznymi barwnikami.

Dobra karma pełnoporcjowa, jak sama nazwa wskazuje, powinna zaspokoić wszystkie potrzeby żywieniowe szczurów, jeżeli podajemy ją we właściwej ilości. Zatem jeżeli planujemy podać dodatkowo jakiś przysmak, musimy jednocześnie zmniejszyć ilość podstawowego pokarmu.



Przysmak? To co mogę podawać szczurom jako dodatki?
Najbardziej wartościowymi dla szczurów przysmakami są (umyte lub obrane przed podaniem) warzywa i owoce w niezbyt dużej ilości (w przeciwnym niezjedzone resztki mogą zalegać w klatce i zwyczajnie spleśnieć). Surowa marchewka, ogórek, rzodkiewka, pomidor czy jabłko będą o wiele zdrowsze, niż pełne tłuszczu (około 30%) dropsy kupowane w zoologicznym. O przysmakach dla szczurów możesz poczytać [TUTAJ] w dziale "Produkty uzupełniające dietę".

Uwaga: kukurydza czy groszek z puszki, chociaż są bardzo smaczne, zawierają dużo soli i cukru - lepiej ich unikać, ewentualnie okazjonalnie podawać naszym podopiecznym po uprzednim dokładnym wypłukaniu pod bieżącą wodą. Zdecydowanie nie podajemy szczurom cytrusów (dotyczy samców) i roślin cebulowatych. Z pełną listą trujących lub niezdrowych pokarmów koniecznie zapoznaj się [w tym temacie]

Zdrowe i smaczne są także orzechy i nasiona, jak np. pestki dyni, słonecznika czy orzechy laskowe. Zawierają bardzo pożyteczne dla organizmu tłuszcze, jednak ich nadmiar w diecie także prowadzi do otyłości. Są doskonałym przysmakiem w przypadku nauki szczurów (np. sztuczek czy reagowania na imię).

Złota zasada: wszystko z umiarem (dotyczy także produktów zdrowych i polecanych).



Ile dziennie zjada szczur?
Ilość zjedzonego pokarmu zależy od wieku, płci, stanu organizmu oraz masy ciała zwierzaka. Przeciętnie jest to 20-25 g mieszanki (oraz 8-11 ml wody na każde 100 g masy ciała szczura).



Jak często i w jaki sposób go karmić?
Ze względu na swój szybki metabolizm, szczury potrzebują stałego dostępu do świeżej wody, a przez większą część doby także do pokarmu. Nasi podopieczni jedzą mało, ale często, dlatego w okresie wzrostu zwierzaków w misce zawsze musi być coś do jedzenia. Dorosłe szczury karmimy taką ilością pożywienia, aby wystarczyła na ok. 18-20 godzin w ciągu doby. Obserwujmy jednak nasze ogonki. Jeśli karma znika w każdej ilości, a szczur robi się otyły, należy zwiększyć częstotliwość podawania pokarmu, a zmniejszyć jego ilość.

Ilość pokarmu i częstotliwość jego podawania dobieramy metodą prób i błędów. Wygodnie jest karmić szczurki dwa razy dziennie (np. rano i wieczorem), odpowiednią porcję można ustalić a w dość prosty sposób. Na podstawie wskazówek oraz dziennego spożycia ustalamy orientacyjną dzienną ilość karmy dla całego stada. Wieczorem (najlepiej po wybiegu) podajemy połowę dawki i obserwujemy. Karma w całości powinna zniknąć z miski przed porannym posiłkiem. Jeżeli nadal będzie w niej jedzenie (nie mylić z np. łupinkami, skorupkami) to znaczy, że daliśmy za dużo.

Wodę należy codziennie wymieniać na świeżą lub uzupełniać, gdy szybciej się skończy. Przy okazji myjemy też poidło, najlepiej szczotką do butelek.

Wybór sposobu karmienia zależy od nas samych – możemy podawać jedzenie w misce lub sypać na ściółkę. Jednak to, co nam wydaje się bardziej higieniczne (miska), niekoniecznie pokrywa się z opinią naszych podopiecznych na ten temat.
• Warto pamiętać, że sypanie karmy na ściółkę zapobiega bójkom przy misce oraz pobudza u szczurów naturalną potrzebę poszukiwania pokarmu, który staje się bardziej „atrakcyjny”. Naszych podopiecznych wcale obrzydza (ani nie szkodzi im) kał leżący nieopodal jedzenia. Szczury to koprofagi, co oznacza, że w razie potrzeby spożywają one swoje odchody, żeby przyswoić więcej składników odżywczych. To normalne zachowanie i wbrew pozorom higieniczne (w kale nie zdążą namnożyć się bakterie). Sypiąc karmę bezpośrednia na ściółkę trudno jednak sprawdzić, czy została zjedzona w całości.
• Podawanie pokarmu w misce jest dla właściciela o wiele wygodniejsze i większość osób z tej opcji korzysta. Wcale nie gwarantuje nam to jednak, że pusta miska oznacza głodne szczurki, bo równie dobrze jedzenie mogło zostać ukryte gdzieś w głębi hamaka. Wątek na temat podawania pokarmu znajdziesz [TUTAJ]



Ale on wybrzydza i nie zjada wszystkiego.
Trudno. Nie musisz się obawiać – szczury mające dostęp do pokarmu na pewno się nie zagłodzą. Warto więc zachować umiar w rozpieszczaniu i nie podawać dodatkowo ulubionych pysznych kąsków ani nie dosypywać nowej porcji karmy. Przetrzymanie to najlepsza strategia w przypadku wybrednych szczurów, więc po prostu czekamy, aż miska będzie pusta.

Jeżeli widzimy, że niedojadów jest bardzo dużo, możemy rozważyć zmianę karmy na taką, która bardziej posmakuje ogonkom. Jest to o tyle ważne, bo tylko wtedy, gdy szczury zjadają wszystko, możemy mieć pewność, że wszystkie ich potrzeby żywieniowe zostały zaspokojone. Innym rozwiązaniem jest karma w formie granulatu. Pozornie nie tak „apetyczny” i mniej różnorodny, gwarantuje jednak, że szczury zjadły wszystko, co jest im potrzebne do prawidłowego rozwoju (wszystkie granulki są identyczne). Niestety, często trzeba szczury „przyzwyczaić” do granulatu. Nie każdy zwierzak jedzący przez pół życia różnorodną mieszankę ochoczo zaakceptuje taką zmianę. Granulaty są bardzo pomocne przy odchudzaniu otyłych ogonków.






Autorka: Cornflakegirl
Poprawki według pomysłu następujących osób: Cornflakegirl, Devona, Karena, Smeg
Pomysłodawca: Karena

Wersja z dnia: 16.01.2015
Proszę nie kopiować tekstu bez podania źródła tekstu oraz wymienienia autora.