Alloszczur

[AngelsDream]

USTAWA
z dnia 21 sierpnia 1997 r.
o ochronie zwierząt


Rozdział 1
Przepisy ogólne


Art. 1.
1. Zwierzę, jako istota żyjąca, zdolna do odczuwania cierpienia, nie jest rzeczą.
Człowiek jest mu winien poszanowanie, ochronę i opiekę.
2. W sprawach nieuregulowanych w ustawie do zwierząt stosuje się odpowiednio
przepisy dotyczące rzeczy.
3. Organy administracji publicznej podejmują działania na rzecz ochrony zwierząt,
współdziałając w tym zakresie z odpowiednimi instytucjami i organizacjami krajowymi
i międzynarodowymi.

Art. 2.
1. Ustawa reguluje postępowanie ze zwierzętami kręgowymi.
2. Ustawy nie stosuje się do procedur stanowiących doświadczenie w rozumieniu
art. 2 pkt 6 ustawy z dnia 21 stycznia 2005 r. o doświadczeniach na
zwierzętach (Dz. U. Nr 33, poz. 289, z późn. zm.2)

Art. 3.
W celu realizacji przepisów ustawy Inspekcja Weterynaryjna oraz inne właściwe
organy administracji rządowej i samorządu terytorialnego współdziałają z samorządem
lekarsko-weterynaryjnym oraz z innymi instytucjami i organizacjami społecznymi,
których statutowym celem działania jest ochrona zwierząt.

Art. 3a.
Do postępowań w sprawach:
1) o których mowa w art. 10, art. 13 oraz art. 24a,
2) dotyczących uchylenia, zmiany lub stwierdzenia nieważności decyzji wydanej
na podstawie art. 10, art. 13 lub art. 24a oraz w sprawach wznowienia
postępowania zakończonego wydaniem takiej decyzji
– nie stosuje się przepisów art. 11 ust. 3–9 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie
działalności gospodarczej (Dz. U. z 2007 r. Nr 155, poz. 1095, z późn.
zm.3)) oraz przepisu art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 4 marca 2010 r. o świadczeniu
usług na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 47, poz. 278).

Art. 4.
Ilekroć w ustawie jest mowa o:
1) (uchylony)
2) „humanitarnym traktowaniu zwierząt” – rozumie się przez to traktowanie
uwzględniające potrzeby zwierzęcia i zapewniające mu opiekę i ochronę;
3) „konieczności bezzwłocznego uśmiercenia” – rozumie się przez to obiektywny
stan rzeczy stwierdzony, w miarę możliwości, przez lekarza weterynarii,
polegający na tym, że zwierzę może dalej żyć jedynie cierpiąc i znosząc ból,
a moralnym obowiązkiem człowieka staje się skrócenie cierpień zwierzęcia;
4) „menażerii objazdowej” – rozumie się przez to przedsiębiorcę wykonującego
działalność w zakresie organizowania obwoźnych wystaw zwierząt;
5) (uchylony)
6) „ogłuszaniu zwierzęcia” – rozumie się przez to metodę profesjonalnego całkowitego
wyłączenia świadomości zwierzęcia, trwającego aż do jego śmierci;
7) „okrutnych metodach w chowie lub hodowli zwierząt” – rozumie się przez to
działania lub zaniechania człowieka prowadzące w sposób oczywisty do
zmian patologicznych w organizmie zwierzęcia (somatycznych lub psychicznych),
zwłaszcza w postaci skutków znoszenia dotkliwego bólu, przymuszania
do określonego zachowania się (uległości) głodem, pragnieniem, działaniem
prądu elektrycznego (z wyjątkiem używania pastuchów elektrycznych,
treserów oraz urządzeń elektrycznych służących do przepędu zwierząt) bądź
innymi zabiegami tego rodzaju, w szczególności karmienie i pojenie zwierząt
przemocą;
„okrutnym traktowaniu” – rozumie się przez to wymienione w ustawie przypadki
znęcania się nad zwierzętami oraz inne postępowanie właściciela bądź
innej osoby, prowadzące do skutków porównywalnych ze skutkami znęcania
się;
9) „pielęgnacji” – rozumie się przez to wszystkie aspekty relacji pomiędzy
człowiekiem a zwierzęciem, w szczególności uruchamiane przez człowieka
zasoby materialne i niematerialne, aby uzyskać i utrzymać u zwierzęcia stan
fizyczny i psychiczny, w którym najlepiej ono znosi warunki bytowania narzucone
przez człowieka;
10) „przeciążaniu zwierząt” – rozumie się przez to zmuszanie do nadmiernego
wysiłku energetycznego, nieodpowiadającego możliwościom kondycyjnym
zwierzęcia ze względu na jego stan fizyczny i zdrowotny;
11) „rażącym zaniedbaniu” – rozumie się przez to drastyczne odstępstwo od określonych
w ustawie norm postępowania ze zwierzęciem, a w szczególności w
zakresie utrzymywania zwierzęcia w stanie zagłodzenia, brudu, nieleczonej
choroby, w niewłaściwym pomieszczeniu i nadmiernej ciasnocie;
12) „szczególnym okrucieństwie” – rozumie się przez to przedsiębranie
przez sprawcę działań charakteryzujących się drastycznością form i metod,
a zwłaszcza działanie w sposób wyszukany lub powolny, obliczony z
premedytacją na zwiększenie rozmiaru cierpień i czasu ich trwania;
13) „ubojni” – rozumie się przez to każdy zakład pozostający pod państwową
kontrolą sanitarną i weterynaryjną, przeznaczony do wykonywania uboju
zwierząt;
14) „uwięzi” – rozumie się przez to wszelkie urządzenia mechaniczne krępujące
swobodę ruchów zwierzęcia, w zakresie możliwości przemieszczania się ponad
ustalony zakres, jak też niektóre urządzenia do kierowania ruchami zwierzęcia
w sposób zamierzony przez człowieka;
15) „właściwych warunkach bytowania” – rozumie się przez to zapewnienie zwierzęciu
możliwości egzystencji, zgodnie z potrzebami danego gatunku, rasy,
płci i wieku;
16) „zwierzętach bezdomnych” – rozumie się przez to zwierzęta domowe lub gospodarskie,
które uciekły, zabłąkały się lub zostały porzucone przez człowieka,
a nie ma możliwości ustalenia ich właściciela lub innej osoby, pod której
opieką trwale dotąd pozostawały;
17) „zwierzętach domowych” – rozumie się przez to zwierzęta tradycyjnie przebywające
wraz z człowiekiem w jego domu lub innym odpowiednim pomieszczeniu,
utrzymywane przez człowieka w charakterze jego towarzysza;
18) „zwierzętach gospodarskich” – rozumie się przez to zwierzęta gospodarskie w
rozumieniu przepisów o organizacji hodowli i rozrodzie zwierząt gospodarskich;
19) „zwierzętach laboratoryjnych” - rozumie się przez to zwierzęta laboratoryjne
w rozumieniu ustawy z dnia 21 stycznia 2005 r. o doświadczeniach na zwierzętach
(Dz. U. Nr 33, poz. 289);
20) „zwierzętach wykorzystywanych do celów specjalnych” – rozumie się przez
to zwierzęta, których profesjonalna tresura oraz używanie odbywa się na podstawie
odrębnych przepisów, regulujących szczegółowe zasady działania jednostek
Polskich Sił Zbrojnych, Policji, Straży Granicznej i innych formacji
podległych Ministrowi Spraw Wewnętrznych i Administracji, służb kontroli
celnej, ratownictwa oraz regulujących zasady szkolenia i wykorzystania psów
– przewodników osób ociemniałych;
21) „zwierzętach wolno żyjących (dzikich)” – rozumie się przez to zwierzęta
nieudomowione żyjące w warunkach niezależnych od człowieka;
22) i 23) - (uchylone);
24) „kurczętach brojlerach” – rozumie się przez to ptaki z gatunku Gallus gallus
utrzymywane w celu pozyskania mięsa;
25) ,,schronisku dla zwierząt” – rozumie się przez to miejsce przeznaczone
do opieki nad zwierzętami domowymi spełniające warunki określone w
ustawie z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu
chorób zakaźnych zwierząt (Dz. U. z 2008 r. Nr 213, poz. 1342
oraz z 2010 r. Nr 47, poz. 278, Nr 60, poz. 372 i Nr 78, poz. 513).

Art. 5.
Każde zwierzę wymaga humanitarnego traktowania.

Art. 6.
1. Zabrania się zabijania zwierząt, z wyjątkiem:

1) uboju i uśmiercania zwierząt gospodarskich oraz uśmiercania dzikich
ptaków i ssaków utrzymywanych przez człowieka w celu pozyskania
mięsa i skór,
2) połowu ryb zgodnie z przepisami o rybołówstwie i rybactwie śródlądowym,
3) konieczności bezzwłocznego uśmiercenia,
4) działań niezbędnych do usunięcia poważnego zagrożenia sanitarnego
ludzi lub zwierząt,
5) usuwania osobników bezpośrednio zagrażających ludziom lub innym
zwierzętom, jeżeli nie jest możliwy inny sposób usunięcia zagrożenia,
6) polowań, odstrzałów i ograniczania populacji zwierząt łownych,
7) usypiania ślepych miotów
prowadzonych zgodnie z art. 33 oraz przepisami odrębnymi.

1a. Zabrania się znęcania nad zwierzętami.

2. Przez znęcanie się nad zwierzętami należy rozumieć zadawanie albo świadome
dopuszczanie do zadawania bólu lub cierpień, a w szczególności:

1) umyślne zranienie lub okaleczenie zwierzęcia, niestanowiące dozwolonego
prawem zabiegu lub doświadczenia na zwierzęciu, w tym znakowanie
zwierząt stałocieplnych przez wypalanie lub wymrażanie, a także
wszelkie zabiegi mające na celu zmianę wyglądu zwierzęcia i wykonywane
w celu innym niż ratowanie jego zdrowia lub życia, a w szczególności
przycinanie psom uszu i ogonów (kopiowanie);>
1a) znakowanie zwierząt stałocieplnych przez wypalanie lub wymrażanie;
2) (uchylony)
3) używanie do pracy albo w celach sportowych lub rozrywkowych zwierząt
chorych, a także zbyt młodych lub starych oraz zmuszanie ich do
czynności, których wykonywanie może spowodować ból;>
4) bicie zwierząt przedmiotami twardymi i ostrymi lub zaopatrzonymi w urządzenia
obliczone na sprawianie specjalnego bólu, bicie po głowie, dolnej części
brzucha, dolnych częściach kończyn;
5) przeciążanie zwierząt pociągowych i jucznych ładunkami w oczywisty sposób
nieodpowiadającymi ich sile i kondycji lub stanowi dróg lub zmuszanie takich
zwierząt do zbyt szybkiego biegu;
6) transport zwierząt, w tym zwierząt hodowlanych, rzeźnych i przewożonych na
targowiska, przenoszenie lub przepędzanie zwierząt w sposób powodujący
ich zbędne cierpienie i stres;
7) używanie uprzęży, pęt, stelaży, więzów lub innych urządzeń zmuszających
zwierzę do przebywania w nienaturalnej pozycji, powodujących zbędny ból,
uszkodzenia ciała albo śmierć;
dokonywanie na zwierzętach zabiegów i operacji chirurgicznych przez osoby
nieposiadające wymaganych uprawnień bądź niezgodnie z zasadami sztuki
lekarsko-weterynaryjnej, bez zachowania koniecznej ostrożności i oględności
oraz w sposób sprawiający ból, któremu można było zapobiec;
9) złośliwe straszenie lub drażnienie zwierząt;
10) utrzymywanie zwierząt w niewłaściwych warunkach bytowania, w tym
utrzymywanie ich w stanie rażącego zaniedbania lub niechlujstwa, bądź
w pomieszczeniach albo klatkach uniemożliwiających im zachowanie naturalnej
pozycji;
11) porzucanie zwierzęcia, a w szczególności psa lub kota, przez właściciela bądź
przez inną osobę, pod której opieką zwierzę pozostaje;
12) stosowanie okrutnych metod w chowie lub hodowli zwierząt;
13) (uchylony)
14) trzymanie zwierząt na uwięzi, która powoduje u nich uszkodzenie ciała lub
cierpienie oraz nie zapewnia możliwości niezbędnego ruchu;
15)organizowanie walk zwierząt;
16) obcowanie płciowe ze zwierzęciem (zoofilia);
17) wystawianie zwierzęcia domowego lub gospodarskiego na działanie warunków
atmosferycznych, które zagrażają jego zdrowiu lub życiu;
18) transport żywych ryb lub ich przetrzymywanie w celu sprzedaży bez
dostatecznej ilości wody uniemożliwiającej oddychanie;
19) utrzymywanie zwierzęcia bez odpowiedniego pokarmu lub wody przez
okres wykraczający poza minimalne potrzeby właściwe dla gatunku.

Art. 7.
1. Zwierzę traktowane w sposób określony w art. 6 ust. 2 może być czasowo odebrane
właścicielowi lub opiekunowi na podstawie decyzji wójta (burmistrza,
prezydenta miasta) właściwego ze względu na miejsce pobytu zwierzęcia i przekazane:
1) schronisku dla zwierząt, jeżeli jest to zwierzę domowe lub laboratoryjne, lub
2) gospodarstwu rolnemu wskazanemu przez wójta (burmistrza, prezydenta
miasta), jeżeli jest to zwierzę gospodarskie, lub
3) ogrodowi zoologicznemu lub schronisku dla zwierząt, jeżeli jest to zwierzę
wykorzystywane do celów rozrywkowych, widowiskowych, filmowych,
sportowych lub utrzymywane w ogrodach zoologicznych.

1a. Decyzja, o której mowa w ust. 1, podejmowana jest z urzędu po uzyskaniu
informacji od Policji, straży gminnej, lekarza weterynarii lub upoważnione-go przedstawiciela organizacji społecznej, której statutowym celem działania
jest ochrona zwierząt.
1b. Przekazanie zwierzęcia, o którym mowa w ust. 1, następuje za zgodą podmiotu,
któremu zwierzę ma być przekazane.
1c. W przypadku braku zgody, o której mowa w ust. 1b, lub wystąpienia innych okoliczności
uniemożliwiających przekazanie zwierzęcia podmiotom, o których mowa
w ust. 1, zwierzę może zostać nieodpłatnie przekazane innej osobie prawnej
lub jednostce organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej albo osobie fizycznej,
która zapewni mu właściwą opiekę.
2. Decyzja, o której mowa w ust. 1, podlega natychmiastowemu wykonaniu.
2a. Od decyzji, o której mowa w ust. 1, przysługuje prawo wniesienia odwołania do
samorządowego kolegium odwoławczego w terminie 3 dni od daty doręczenia
decyzji. Samorządowe kolegium odwoławcze rozpoznaje odwołanie w terminie 7
dni.
3. W przypadkach niecierpiących zwłoki, gdy dalsze pozostawanie zwierzęcia
u dotychczasowego właściciela lub opiekuna zagraża jego życiu lub zdrowiu,
policjant, strażnik gminny lub upoważniony przedstawiciel organizacji
społecznej, której statutowym celem działania jest ochrona zwierząt, odbiera
mu zwierzę, zawiadamiając o tym niezwłocznie wójta (burmistrza, prezydenta
miasta), celem podjęcia decyzji w przedmiocie odebrania zwierzęcia.
4. W przypadkach, o których mowa w ust. 1 i 3, kosztami transportu, utrzymania i
koniecznego leczenia zwierzęcia obciąża się jego dotychczasowego właściciela
lub opiekuna.
5. Do należności z tytułu kosztów określonych w ust. 4 stosuje się przepisy o postępowaniu
egzekucyjnym w administracji.
6. Odebrane zwierzę podlega zwrotowi, jeżeli sąd nie orzeknie w trybie art. 35 ust.
3 przepadku zwierzęcia, a także jeżeli postępowanie karne w tej sprawie zostanie
umorzone.

Art. 8.
1. (uchylony)
2. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania uwzględni problematykę
ochrony zwierząt w podstawie programowej kształcenia ogólnego.
3. Zarząd województwa przygotowuje i wykonuje program upowszechniania znajomości
przepisów ustawy wśród rolników przez wojewódzkie ośrodki doradztwa
rolniczego.
4. (uchylony).
5. Zadania samorządu województwa, o których mowa w art. 13 ust. 1, art. 22 ust.
1, art. 22a i art. 33a ust. 2, są zadaniami z zakresu administracji rządowej.



Rozdział 2
Zwierzęta domowe


Art. 9.
1. Kto utrzymuje zwierzę domowe, ma obowiązek zapewnić mu pomieszczenie
chroniące je przed zimnem, upałami i opadami atmosferycznymi, z dostępem do
światła dziennego, umożliwiające swobodną zmianę pozycji ciała, odpowiednią
karmę i stały dostęp do wody.
2. Zabrania się trzymania zwierząt domowych na uwięzi w sposób stały dłużej
niż 12 godzin w ciągu doby lub powodujący u nich uszkodzenie ciała lub
cierpienie oraz niezapewniający możliwości niezbędnego ruchu. Długość
uwięzi nie może być krótsza niż 3 m.

Art. 9a.
Osoba, która napotka porzuconego psa lub kota, w szczególności pozostawionego
na uwięzi, ma obowiązek powiadomić o tym najbliższe schronisko dla zwierząt,
straż gminną lub Policję.

Art. 10.
1. Prowadzenie hodowli lub utrzymywanie psa rasy uznawanej za agresywną wymaga
zezwolenia wydanego przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta) właściwego
ze względu na planowane miejsce prowadzenia hodowli lub utrzymywania
psa na wniosek osoby zamierzającej prowadzić taką hodowlę lub utrzymywać
takiego psa.
2. Zezwolenia, o którym mowa w ust. 1, nie wydaje się, a wydane cofa się, jeżeli
pies będzie lub jest utrzymywany w warunkach i w sposób, które stanowią zagrożenie
dla ludzi lub zwierząt.
2a. Organem właściwym w sprawie cofnięcia zezwolenia, o którym mowa w ust. 1,
jest wójt (burmistrz, prezydent miasta) właściwy ze względu na miejsce prowadzenia
hodowli lub utrzymywania psa.
2b. W razie zmiany miejsca prowadzenia hodowli lub utrzymywania psa właściwy
organ dokonuje zmiany zezwolenia, o którym mowa w ust. 1.
2c. Rozstrzygnięcia w sprawie wydania zezwolenia oraz cofnięcia zezwolenia, o
którym mowa w ust. 1, są podejmowane w formie decyzji administracyjnej.
3. Minister właściwy do spraw administracji publicznej, po zasięgnięciu opinii
Związku Kynologicznego w Polsce, ustala, w drodze rozporządzenia, wykaz ras
psów uznawanych za agresywne, biorąc pod uwagę konieczność zapewnienia
bezpieczeństwa ludzi i zwierząt.

Art. 10a.
1. Zabrania się:
1) wprowadzania do obrotu zwierząt domowych na targowiskach, targach
i giełdach;
2) prowadzenia targowisk, targów i giełd ze sprzedażą zwierząt domowych;
3) wprowadzania do obrotu psów i kotów poza miejscami ich chowu lub
hodowli.
2. Zabrania się rozmnażania psów i kotów w celach handlowych.
3. Zabrania się puszczania psów bez możliwości ich kontroli i bez oznakowania
umożliwiającego identyfikację właściciela lub opiekuna.
4. Zakaz, o którym mowa w ust. 3, nie dotyczy terenu prywatnego, jeżeli teren
ten jest ogrodzony w sposób uniemożliwiający psu wyjście.
5. Zakaz, o którym mowa w ust. 1 pkt 3, nie dotyczy podmiotów prowadzących
schroniska dla zwierząt oraz organizacji społecznych, których statutowym
celem działania jest ochrona zwierząt.
6. Zakaz, o którym mowa w ust. 2, nie dotyczy hodowli zwierząt zarejestrowanych
w ogólnokrajowych organizacjach społecznych, których statutowym
celem jest działalność związana z hodowlą rasowych psów i kotów.

Art. 10b.
1. Zabrania się nabywania:
1) zwierząt domowych na targowiskach, targach i giełdach;
2) psów i kotów poza miejscami ich chowu lub hodowli.
2. Zakaz, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, nie dotyczy nabycia psów i kotów od
podmiotów prowadzących schroniska dla zwierząt oraz organizacji społecznych,
których statutowym celem działania jest ochrona zwierząt.

Art. 11.
1. Zapewnianie opieki bezdomnym zwierzętom oraz ich wyłapywanie należy do
zadań własnych gmin.
2. Minister właściwy do spraw administracji publicznej w porozumieniu z ministrem
właściwym do spraw środowiska określi, w drodze rozporządzenia, zasady
i warunki wyłapywania bezdomnych zwierząt.
3. Zabrania się odławiania zwierząt bezdomnych bez zapewnienia im miejsca
w schronisku dla zwierząt, chyba że zwierzę stwarza poważne zagrożenie
dla ludzi lub innych zwierząt. Odławianie bezdomnych zwierząt odbywa się
wyłącznie na podstawie uchwały rady gminy, o której mowa w art. 11a.>
4. Organizacje społeczne, których statutowym celem działania jest ochrona zwierząt,
mogą zapewniać bezdomnym zwierzętom opiekę i w tym celu prowadzić
schroniska dla zwierząt, w porozumieniu z właściwymi organami samorządu terytorialnego.

Art. 11a.
1. Rada gminy wypełniając obowiązek, o którym mowa w art. 11 ust. 1, określa,
w drodze uchwały, corocznie do dnia 31 marca, program opieki nad
zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt.
2. Program, o którym mowa w ust. 1, obejmuje:
1) zapewnienie bezdomnym zwierzętom miejsca w schronisku dla zwierząt;
2) opiekę nad wolno żyjącymi kotami, w tym ich dokarmianie;
3) odławianie bezdomnych zwierząt;
4) obligatoryjną sterylizację albo kastrację zwierząt w schroniskach dla
zwierząt;
5) poszukiwanie właścicieli dla bezdomnych zwierząt;
6) usypianie ślepych miotów;
7) wskazanie gospodarstwa rolnego w celu zapewnienia miejsca dla zwierząt
gospodarskich;
zapewnienie całodobowej opieki weterynaryjnej w przypadkach zdarzeń
drogowych z udziałem zwierząt.
3. Program, o którym mowa w ust. 1, może obejmować plan znakowania zwierząt
w gminie.
4. Realizacja zadań, o których mowa w ust. 2 pkt 3–6, może zostać powierzona
podmiotowi prowadzącemu schronisko dla zwierząt.
5. Program, o którym mowa w ust. 1, zawiera wskazanie wysokości środków
finansowych przeznaczonych na jego realizację oraz sposób wydatkowania
tych środków. Koszty realizacji programu ponosi gmina.
6. Projekt programu, o którym mowa w ust. 1, przygotowuje wójt (burmistrz,
prezydent miasta).
7. Projekt programu, o którym mowa w ust. 1, wójt (burmistrz, prezydent
miasta) najpóźniej do dnia 1 lutego przekazuje do zaopiniowania:
1) właściwemu powiatowemu lekarzowi weterynarii;
2) organizacjom społecznym, których statutowym celem działania jest
ochrona zwierząt, działającym na obszarze gminy;
3) dzierżawcom lub zarządcom obwodów łowieckich, działających na obszarze
gminy.
8. Podmioty, o których mowa w ust. 7, w terminie 21 dni od dnia otrzymania
projektu programu, o którym mowa w ust. 1, wydają opinie o projekcie.
Niewydanie opinii w tym terminie uznaje się za akceptację przesłanego programu.

Rozdział 3
Zwierzęta gospodarskie


Art. 12.
1. Kto utrzymuje zwierzęta gospodarskie jest obowiązany do zapewnienia im opieki
i właściwych warunków bytowania.
2. Warunki chowu lub hodowli zwierząt nie mogą powodować urazów i uszkodzeń
ciała lub innych cierpień.
3. (uchylony)
3a. (uchylony)
4. Zabrania się tuczu gęsi i kaczek na stłuszczone wątroby.
4a. Z zastrzeżeniem ust. 4b zabrania się utrzymywania cieląt:
1) powyżej 8 tygodnia życia w pojedynczych boksach;
2) na uwięzi, z wyjątkiem pory karmienia, a w czasie jej trwania nie dłużej niż
jedną godzinę.
4b. Przepis ust. 4a pkt 1 nie dotyczy gospodarstw rolnych, w których jednocześnie
utrzymywane jest mniej niż 6 cieląt.
5. Obsada zwierząt ponad ustalone normy powierzchni dla danego gatunku, wieku i
stanu fizjologicznego jest zabroniona.
6. Zabrania się importu zwierząt i produktów zwierzęcych uzyskanych w wyniku
chowu lub hodowli z naruszeniem przepisów niniejszej ustawy.
6a. Utrzymujący zwierzęta gospodarskie przechowuje przez okres 3 lat dokumentację
weterynaryjną dotyczącą przebiegu leczenia, przeprowadzonych zabiegów
weterynaryjnych oraz padłych zwierząt.
7. Minister właściwy do spraw rolnictwa określi, w drodze rozporządzenia, wymagania
i sposób postępowania przy utrzymywaniu gatunków zwierząt gospodarskich,
dla których normy ochrony zostały określone w przepisach Unii Europejskiej
obowiązujących w tym zakresie, mając na względzie zapewnienie tym
zwierzętom właściwych warunków bytowania i opieki oraz wpływ tych warunków
na zdrowie i dobrostan zwierząt.
8. Minister właściwy do spraw rolnictwa może określić, w drodze rozporządzenia,
minimalne warunki utrzymywania gatunków zwierząt gospodarskich innych niż
wymienione w ust. 7, mając na względzie zapewnienie tym zwierzętom właściwych
warunków bytowania.

Art. 12a.
1. Posiadacz kurnika, w którym są utrzymywane kurczęta brojlery, zwany dalej
„posiadaczem kurnika”, sprawuje samodzielnie opiekę nad kurczętami brojlerami
lub zapewnia sprawowanie tej opieki przez osoby, które:
1) odbyły szkolenie w zakresie przepisów dotyczących ochrony kurcząt brojlerów
lub
2) sprawowały opiekę nad kurczętami brojlerami nieprzerwanie od dnia 30
czerwca 2009 r. do dnia 30 czerwca 2010 r., lub
3) ukończyły szkolenie w zakresie warunków utrzymywania zwierząt gospodarskich,
które zostało przeprowadzone w okresie od dnia 1 maja 2004 r. do
dnia 30 czerwca 2010 r., i mają zaświadczenie potwierdzające ukończenie takiego
szkolenia, lub
4) są absolwentami zawodowych szkół prowadzących kształcenie w zawodach
ujętych w klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego, o której mowa w
art. 24 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r.
Nr 256, poz. 2572, z późn. zm.4)), związanych z chowem lub hodowlą zwierząt,
lub
5) są absolwentami szkół wyższych na kierunku weterynaria, zootechnika lub
rolnictwo
zwane dalej „opiekunami”.

2. Posiadacz kurnika może powierzyć opiekę nad kurczętami brojlerami również
osobie prawnej albo jednostce organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej,
jeżeli podmioty te zapewnią, że opiekę nad kurczętami brojlerami będą
sprawować osoby spełniające warunki określone w ust. 1.

Art. 12b.
1. Szkolenie, o którym mowa w art. 12a ust. 1 pkt 1, jest przeprowadzane przez
podmiot, który został upoważniony do prowadzenia takiego szkolenia, w drodze
decyzji, przez wojewódzkiego lekarza weterynarii właściwego ze względu na
siedzibę tego podmiotu, a w przypadku osób fizycznych – właściwego ze
względu na miejsce zamieszkania lub miejsce wykonywania działalności gospodarczej.
2. Wojewódzki lekarz weterynarii, na wniosek podmiotu, o którym mowa w ust. 1,
wydaje upoważnienie do prowadzenia szkolenia, jeżeli podmiot spełnia warunki
kadrowe, organizacyjne i techniczne określone w przepisach wydanych na podstawie
ust. 6 pkt 1 oraz przedstawi:
1) szczegółowy program szkolenia zawierający następujące zagadnienia:
a) wymagania i sposób postępowania przy utrzymywaniu kurcząt brojlerów,
b) fizjologię zwierząt, ich potrzeby w zakresie karmienia, pojenia oraz
zachowanie zwierząt i pojęcie stresu,
c) praktyczne aspekty obchodzenia się z kurczętami brojlerami podczas ich
wyłapywania, załadunku i transportu,
d) zasady opieki nad kurczętami brojlerami oraz procedury uśmiercania lub
uboju w nagłych przypadkach,
e) profilaktyczne środki bezpieczeństwa biologicznego;
2) plan realizacji (harmonogram) szkolenia;
3) listę osób, które będą prowadziły szkolenie.
4)
3. Podmioty upoważnione do prowadzenia szkolenia, o którym mowa w art. 12a
ust. 1 pkt 1, wydają zaświadczenia o jego ukończeniu osobom, które uczestni-czyły we wszystkich zajęciach objętych programem szkolenia, co zostało potwierdzone
na liście obecności.
4. Wojewódzki lekarz weterynarii przeprowadza kontrole podmiotu upoważnionego
do prowadzenia szkolenia, o którym mowa w art. 12a ust. 1 pkt 1, w zakresie
spełniania wymagań kadrowych, organizacyjnych i technicznych umożliwiających
przeprowadzenie tego szkolenia i prowadzenia tego szkolenia zgodnie z jego
szczegółowym programem.
5. Wojewódzki lekarz weterynarii może cofnąć, w drodze decyzji, upoważnienie, o
którym mowa w ust. 2, jeżeli w wyniku przeprowadzonej kontroli stwierdzi, że
podmiot nie spełnia warunków kadrowych, organizacyjnych i technicznych
umożliwiających prowadzenie szkolenia, o którym mowa w art. 12a ust. 1 pkt 1,
lub prowadzi to szkolenie niezgodnie z jego szczegółowym programem.
6. Minister właściwy do spraw rolnictwa określi, w drodze rozporządzenia:
1) warunki kadrowe, organizacyjne i techniczne, jakie powinien spełniać podmiot
upoważniony do prowadzenia szkolenia, o którym mowa w art. 12a ust.
1 pkt 1, mając na względzie zapewnienie właściwego poziomu prowadzenia
tego szkolenia;
2) wzór zaświadczenia, o którym mowa w ust. 3, mając na względzie ujednolicenie
dokumentów potwierdzających odbycie szkolenia, o którym mowa w
art. 12a ust. 1 pkt 1.

Art. 12c.
Posiadacz kurnika lub opiekunowie przekazują osobom wykonującym czynności
związane z utrzymywaniem kurcząt brojlerów informacje i instrukcje dotyczące ich
utrzymywania, wyłapywania, załadunku i uśmiercania.

Art. 12d.
Posiadacz kurnika lub opiekunowie mogą zwiększyć obsadę kurcząt brojlerów
w kurniku, w którym są utrzymywane te kurczęta, jeżeli:
1) są spełnione wymagania dotyczące zwiększenia obsady kurcząt brojlerów w
kurniku, określone w przepisach wydanych na podstawie art. 12 ust. 7;
2) powiadomią o takim zamiarze powiatowego lekarza weterynarii właściwego
ze względu na lokalizację kurnika, w którym są utrzymywane kurczęta brojlery,
co najmniej 15 dni przed umieszczeniem stada w tym kurniku, podając
planowany poziom obsady.

Art. 12e.
Minister właściwy do spraw rolnictwa określi, w drodze rozporządzenia, sposób
ustalania poziomu obsady kurcząt brojlerów w kurniku, w którym są utrzymywane te
kurczęta, mając na względzie ujednolicenie sposobu obliczania łącznej masy żywych
kurcząt brojlerów w przeliczeniu na 1 m2 dostępnej im powierzchni użytkowej.

Art. 12f.
1. Posiadacz kurnika lub opiekunowie prowadzą dla każdego kurnika, w którym są
utrzymywane kurczęta brojlery, dokumentację zawierającą:
1) informacje o:
a) liczbie wprowadzonych kurcząt brojlerów,
b) powierzchni użytkowej,
c) liczbie padłych kurcząt brojlerów stwierdzonej podczas każdej kontroli
i przyczynach ich śmierci,
d) liczbie kurcząt brojlerów uśmierconych i przyczynach ich uśmiercenia,
e) liczbie kurcząt brojlerów pozostałych w stadzie po sprzedaży lub po
uśmierceniu;
2) nazwę mieszańca kurcząt brojlerów, jeżeli jest znana.
2. Dokumentacja, o której mowa w ust. 1, jest przechowywana przez 3 lata od dnia
umieszczenia kurcząt brojlerów w kurniku, w którym są one utrzymywane, i
udostępniana powiatowemu lekarzowi weterynarii.
3. Posiadacz kurnika lub opiekunowie zaopatrują wysyłane do ubojni kurczęta
brojlery, pochodzące z kurnika o zwiększonej obsadzie, w informację zawierającą:
1) nazwę mieszańca kurcząt brojlerów, jeżeli jest znana;
2) wskaźnik śmiertelności dziennej, który oblicza się dzieląc liczbę kurcząt brojlerów
padłych w kurniku tego samego dnia, w tym uśmierconych z powodu
choroby lub z innych przyczyn, przez liczbę kurcząt brojlerów znajdujących
się w kurniku w tym dniu, i mnożąc otrzymaną wartość przez 100;
3) skumulowany wskaźnik śmiertelności dziennej, będący sumą wskaźników
śmiertelności dziennej.

Art. 12g.
1. Podmiot prowadzący ubojnię gromadzi, pod nadzorem urzędowego lekarza weterynarii
w rozumieniu przepisów o kontroli weterynaryjnej w handlu, dane dotyczące
gospodarstwa, z którego pochodzą kurczęta brojlery, kurnika, w którym
są utrzymywane kurczęta brojlery, i liczby kurcząt brojlerów padłych podczas
transportu do ubojni oraz dane i informacje, o których mowa w art. 12f ust. 3 pkt
2 i 3.
2. Urzędowy lekarz weterynarii po przeprowadzeniu kontroli, o której mowa w art.
5 rozporządzenia (WE) nr 854/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29
kwietnia 2004 r. ustanawiającego szczególne przepisy dotyczące organizacji
urzędowych kontroli w odniesieniu do produktów pochodzenia zwierzęcego
przeznaczonych do spożycia przez ludzi (Dz. Urz. UE L 139 z 30.04.2004, str.
206, z późn. zm.; Dz. Urz. Polskie wydanie specjalne, rozdz. 3, t. 45, str. 75), i
na podstawie wyników badania poubojowego, określa poziom dobrostanu kurcząt
brojlerów, w tym częstotliwość występowania przypadków kontaktowego
zapalenia skóry, zarobaczenia i chorób ogólnoustrojowych w kurniku, w którym
są utrzymywane kurczęta brojlery, lub w gospodarstwie, z którego pochodziły
kurczęta brojlery poddane ubojowi.
3. W przypadku gdy wyniki badania poubojowego lub dane i informacje, o których
mowa w art. 12f ust. 3 pkt 2 i 3, wskazują na niski poziom dobrostanu, urzędowy
lekarz weterynarii przekazuje informacje zawierające wyniki badania poubojowego
posiadaczowi kurnika lub opiekunom oraz powiatowemu lekarzowi weterynarii,
właściwemu ze względu na lokalizację kurnika, w którym są utrzymywane
kurczęta brojlery.
4. Posiadacz kurnika lub opiekunowie podejmują, pod nadzorem powiatowego lekarza
weterynarii właściwego ze względu na lokalizację kurnika, działania mające
na celu poprawę dobrostanu kurcząt brojlerów.

Art. 12h.
1. Powiatowy lekarz weterynarii przeprowadza kontrole gospodarstw, w których są
utrzymywane kurczęta brojlery, w sposób określony w rozporządzeniu (WE) nr
882/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie
kontroli urzędowych przeprowadzanych w celu sprawdzenia zgodności z
prawem paszowym i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi zdrowia zwierząt
i dobrostanu zwierząt (Dz. Urz. UE L 165 z 30.04.2004, str. 1, z późn. zm.;
Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 3, t. 45, str. 200).
2. Powiatowy lekarz weterynarii, za pośrednictwem wojewódzkiego lekarza weterynarii,
przekazuje Głównemu Lekarzowi Weterynarii informacje o:
1) wynikach kontroli, o których mowa w ust. 1;
2) wynikach badań poubojowych, o których mowa w art. 12g ust. 2, i podjętych
działaniach mających na celu poprawę dobrostanu kurcząt brojlerów.

Art. 12i.
1. Główny Lekarz Weterynarii przekazuje Komisji Europejskiej:
1) sprawozdanie z monitorowania wybranych stad kurcząt brojlerów poddanych
ubojowi w okresie 12 miesięcy;
2) coroczne sprawozdanie z kontroli przeprowadzonych w gospodarstwach, w
których są utrzymywane kurczęta brojlery, wraz z wykazem podjętych działań
mających na celu poprawę dobrostanu tych kurcząt.
2. Sprawozdanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, jest przekazywane do dnia 30
czerwca następnego roku.

Art. 12j.
Przepisów art. 12a–12i nie stosuje się do:
1) gospodarstw, w których liczba utrzymywanych kurcząt brojlerów jest mniejsza
niż 500 sztuk;
2) gospodarstw utrzymujących wyłącznie stada hodowlane;
3) stad hodowlanych w gospodarstwach utrzymujących zarówno stada hodowlane,
jak i stada produkcyjne;
4) zakładów wylęgu drobiu;
5) kurcząt utrzymywanych w systemie ekstensywnego chowu ściółkowego z dostępem
do wolnego wybiegu, o których mowa w rozporządzeniu Komisji
(WE) nr 543/2008 z dnia 16 czerwca 2008 r. wprowadzającym szczegółowe
przepisy wykonawcze do rozporządzenia Rady (WE) nr 1243/2007 w sprawie
niektórych norm handlowych w odniesieniu do mięsa drobiowego (Dz.
Urz. UE L 157 z 17.06.2008, str. 46, z późn. zm.) w załączniku V, w lit. b–e;
6) kurcząt utrzymywanych zgodnie z metodami produkcji ekologicznej w sposób
określony w rozporządzeniu Rady (WE) nr 834/2007 z dnia 28 czerwca
2007 r. w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych
i uchylającym rozporządzenie (EWG) nr 2092/91 (Dz. Urz. UE L
189 z 20.07.2007, str. 1) oraz w przepisach Unii Europejskiej wydanych w
trybie tego rozporządzenia.

Art. 13.
1. Wprowadzenie dotychczas niestosowanej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
technologii chowu zwierząt wymaga uzyskania zezwolenia marszałka województwa
stwierdzającego, że technologia spełnia wymogi określone ustawą.
2. Minister Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej określi, w drodze rozporządzenia,
warunki, tryb i sposób wydawania zezwolenia, o którym mowa w ust. 1.

Art. 14.
1. Sposób i warunki używania zwierząt do pracy nie mogą stwarzać nieuzasadnionego
zagrożenia dla ich życia i zdrowia ani zadawać im cierpienia.
2. Zabrania się w szczególności:
1) przeciążania zwierząt;
2) używania do pracy zwierząt chorych lub niedożywionych;
3) używania uprzęży, wędzideł, rzędów wierzchowych, juków, podków, pojazdów
lub narzędzi mogących, ze względu na zły stan techniczny lub niewłaściwą
konstrukcję, spowodować obrażenia ciała lub śmierć zwierzęcia;
4) używania do popędzania zwierząt przedmiotów lub narzędzi, które mogą
spowodować okaleczenie zwierzęcia;
5) zmuszania do wyczerpującego kłusu lub galopu zwierząt ciągnących ładunek;
6) używania do zrywki drewna koni poniżej piątego roku życia.
3. Osoba wykorzystująca zwierzęta do pracy ma obowiązek zapewnić im, w ciągu
każdej doby, wypoczynek dla regeneracji sił, właściwy dla danego gatunku.

Rozdział 4
Zwierzęta wykorzystywane do celów rozrywkowych, widowiskowych, filmowych,
sportowych i specjalnych


Art. 15.
1. Warunki występów, treningów i tresury oraz metody postępowania ze zwierzętami
wykorzystywanymi do celów rozrywkowych, widowiskowych, filmowych,
sportowych i specjalnych nie mogą zagrażać ich życiu i zdrowiu ani powodować
cierpienia.
2. Warunki występów zwierząt, o których mowa w ust. 1, muszą być określone w
przygotowanym przez organizatora występu scenariuszu lub odpowiednim programie
zatwierdzonym przez Głównego Lekarza Weterynarii albo wskazaną
przez niego osobę.
3. Zabrania się stosowania wobec zwierząt farmakologicznych i mechanicznych
metod i środków dopingujących.
4. Zwierzęta, o których mowa w ust. 1, powinny mieć zapewniony właściwy wypoczynek.
Zabrania się w szczególności wykorzystywania tych zwierząt bezpośrednio
po transporcie, bez regeneracji wypoczynkowo-ruchowej.
5. Zwierzętom, o których mowa w ust. 1, należy zapewnić opiekę lekarskoweterynaryjną.
6. (uchylony)


Art. 16.
Zabrania się wykorzystywania zwierząt w widowiskach i sportach noszących znamiona
okrucieństwa, w szczególności zabrania się organizowania walk z udziałem
byków, psów, kogutów.

Art. 17.
1. Do tresury i pokazów dla celów widowiskowo-rozrywkowych mogą być wykorzystywane
tylko zwierzęta urodzone i wychowane w niewoli i tylko takie, którym
mogą być zapewnione warunki egzystencji stosowne do potrzeb danego gatunku.
2. Tresura zwierząt do celów widowiskowo-rozrywkowych i obronnych nie może
być prowadzona w sposób powodujący ich cierpienie.
3. Nie wolno prowadzić tresury zwierząt wyłącznie w celu zwiększenia ich agresywności.
4. Zabrania się zmuszania zwierząt do wykonywania czynności, które powodują
ból lub są sprzeczne z ich naturą.
5. Zabrania się działalności menażerii objazdowych.
6. Zabrania się propagowania lub upowszechniania drastycznych scen zabijania,
zadawania cierpienia lub innej przemocy, ze strony człowieka, której ofiarami są
zwierzęta, chyba że sceny te mają na celu napiętnowanie okrutnego zachowania
wobec zwierząt.
7. Do zwierząt, o których mowa w ust. 2, stosuje się odpowiednio przepisy art. 9.
8. Minister właściwy do spraw środowiska w porozumieniu z ministrem właściwym
do spraw kultury określi, w drodze rozporządzenia, minimalne warunki
utrzymywania poszczególnych gatunków zwierząt wykorzystywanych do celów
rozrywkowych, widowiskowych, filmowych, sportowych i specjalnych, mając
na względzie zapewnienie im właściwej opieki.
9. (uchylony).

Art. 18.
1. Zwierzęta wykorzystywane do celów rozrywkowych, widowiskowych, filmowych,
sportowych i specjalnych mogą być przetrzymywane, hodowane i prezentowane
jedynie w stadninach, cyrkach lub bazach cyrkowych oraz w miejscach
przeznaczonych dla zwierząt wykorzystywanych do celów specjalnych, pod
nadzorem Inspekcji Weterynaryjnej.
2. Przetrzymywanie, hodowla lub prezentacja zwierząt, o których mowa w ust. 1,
musi być wykonywana w sposób gwarantujący bezpieczeństwo ludzi i zwierząt.

Rozdział 5
(uchylony - art. 19 i 20)


Rozdział 6
Zwierzęta wolno żyjące (dzikie)


Art. 21.
Zwierzęta wolno żyjące stanowią dobro ogólnonarodowe i powinny mieć zapewnione
warunki rozwoju i swobodnego bytu, z wyjątkiem tych, o których mowa w art.
33a ust. 1.

Art. 22.
1. Pozyskiwanie zwierząt wolno żyjących (dzikich) w celu preparowania ich zwłok
wymaga zezwolenia marszałka województwa właściwego ze względu na miejsce
wykonywania eksponatów.
2. Zezwolenie, o którym mowa w ust. 1, wydaje się, jeżeli zwłoki zwierząt będą
preparowane wyłącznie w celu naukowym, dydaktycznym lub edukacyjnym.
3. W zezwoleniu ustala się warunki i sposób pozyskiwania zwierząt, o których
mowa w ust. 1, po uzyskaniu opinii starosty właściwego ze względu na miejsce
pozyskiwania tych zwierząt.
4. Przepisów ust. 1–3 nie stosuje się do zwierząt wolno żyjących (dzikich), których
pozyskiwanie regulują odrębne przepisy.
5. Zezwolenia, o którym mowa w ust. 1, nie wydaje się, a wydane cofa, jeżeli:
1) zachodzi uzasadniona potrzeba ochrony zasobów genetycznych;
2) przemawiają za tym względy sanitarne.

Art. 22a.
Pozyskiwanie zwierząt wolno żyjących (dzikich) w celu tworzenia kolekcji spreparowanych
zwłok tych zwierząt wymaga zgody marszałka wojewaództwa właściwego
ze względu na miejsce tworzenia takiej kolekcji.

Art. 23. (uchylony)

Rozdział 7
Transport zwierząt


Art. 24.
Zasady postępowania w zakresie transportu zwierząt kręgowych są określone w rozporządzeniu
Rady (WE) nr 1/2005 z dnia 22 grudnia 2004 r. w sprawie ochrony
zwierząt podczas transportu i związanych z tym działań oraz zmieniającym dyrektywy
64/432/EWG i 93/119/WE oraz rozporządzenie (WE) nr 1255/97 (Dz.Urz.
UE L 3 z 5.01.2005, str. 1), zwanym dalej „rozporządzeniem nr 1/2005”.

Art. 24a.
Powiatowy lekarz weterynarii wykonuje zadania i uprawnienia właściwej władzy
określone w rozporządzeniu nr 1/2005, w tym:
1) przeprowadza kontrole;
2) wydaje, na wniosek, decyzje w sprawach:
a) zezwoleń, o których mowa w art. 10 i 11 rozporządzenia nr 1/2005,
b) licencji, o których mowa w art. 17 ust. 2 rozporządzenia nr 1/2005,
c) świadectw zatwierdzenia, o których mowa w art. 18 ust. 1 i art. 19 ust. 1
rozporządzenia nr 1/2005.

Art. 24b.
Powiatowy lekarz weterynarii prowadzi rejestry, o których mowa w art. 13 ust. 3 i 4,
art. 18 ust. 3 i art. 19 ust. 3 i 4 rozporządzenia nr 1/2005, oraz przekazuje Głównemu
Lekarzowi Weterynarii, za pośrednictwem wojewódzkiego lekarza weterynarii, informacje
zawarte w tych rejestrach, w tym informacje o każdej zmianie stanu faktycznego
lub prawnego w nich ujawnionego.

Art. 24c.
1. Szkolenia osób, o których mowa w art. 6 ust. 4 i 5 oraz art. 9 ust. 2 lit. a rozporządzenia
nr 1/2005, prowadzi się po uzyskaniu upoważnienia powiatowego lekarza
weterynarii właściwego ze względu na miejsce prowadzenia szkolenia.
2. Powiatowy lekarz weterynarii, w drodze decyzji, udziela upoważnienia do prowadzenia
szkolenia osób, o których mowa w art. 6 ust. 4 lub 5 lub art. 9 ust. 2
lit. a rozporządzenia nr 1/2005, jeżeli podmiot zamierzający je prowadzić przedstawi:
1) program szkolenia uwzględniający zakres określony w załącznikach I, II lub
IV do rozporządzenia nr 1/2005;
2) plan realizacji szkolenia;
3) listę osób wyznaczonych do prowadzenia szkolenia.

Art. 24d.
W przypadku szkolenia osób, o których mowa w art. 6 ust. 5 rozporządzenia nr
1/2005, powiatowy lekarz weterynarii właściwy ze względu na miejsce prowadzenia
szkolenia powołuje komisję egzaminacyjną w celu przeprowadzenia egzaminu kończącego
szkolenie.

Art. 24e.
1. Podmiot upoważniony do prowadzenia szkolenia, niezwłocznie po zakończeniu
szkolenia, albo komisja egzaminacyjna, niezwłocznie po przeprowadzeniu egzaminu
kończącego szkolenie, sporządza protokół, który następnie przekazuje
powiatowemu lekarzowi weterynarii właściwemu ze względu na miejsce prowadzenia
szkolenia.
2. Powiatowy lekarz weterynarii, po otrzymaniu protokołu, o którym mowa w ust.
1, wydaje:
1) zaświadczenia albo
2) licencje – w przypadku osób, o których mowa w art. 6 ust. 5 rozporządzenia
nr 1/2005
potwierdzające kwalifikacje w zakresie transportu lub obsługi zwierząt.

Art. 24f.
Minister właściwy do spraw rolnictwa, w drodze rozporządzenia, określi:
1) tryb powoływania komisji egzaminacyjnej, o której mowa w art. 24d, oraz
kwalifikacje osób wchodzących w jej skład,
2) sposób przeprowadzania egzaminu kończącego szkolenie osób, o których
mowa w art. 6 ust. 5 rozporządzenia nr 1/2005,
3) zakres informacji zawartych w protokole, o którym mowa w art. 24e ust. 1,
4) wzory zaświadczeń, o których mowa w art. 24e ust. 2 pkt 1
– mając na względzie zapewnienie uzyskania odpowiednich kwalifikacji w zakresie
ochrony zwierząt w czasie transportu, w tym uzyskanie przez osoby przeszkolone
wiedzy i umiejętności w zakresie, o którym mowa w załącznikach I, II
lub IV do rozporządzenia nr 1/2005.

Art. 24g.
Koszty szkolenia ponoszą odpowiednio przewoźnicy, o których mowa w art. 6 ust. 4
rozporządzenia nr 1/2005, albo operatorzy punktów gromadzenia, o których mowa w
art. 9 ust. 2 rozporządzenia nr 1/2005.

Art. 25.
Prowadzący pojazd mechaniczny, który potrącił zwierzę, obowiązany jest, w miarę
możliwości, do zapewnienia mu stosownej pomocy lub zawiadomienia jednej ze
służb, o których mowa w art. 33 ust. 3.

Art. 26. (uchylony)

Rozdział 8
Zabiegi na zwierzętach

Art. 27.
1. Zabiegi lekarsko-weterynaryjne na zwierzętach są dopuszczalne dla ratowania
ich życia lub zdrowia oraz dla koniecznego ograniczenia populacji i mogą być
przeprowadzane wyłącznie przez osoby uprawnione.
2. Zabiegi lekarsko-weterynaryjne i zootechniczne lub inne zabiegi wynikające z
technologii produkcji mogą być wykonywane na zwierzętach wyłącznie przez
osoby posiadające kwalifikacje określone odrębnymi przepisami, z zachowaniem
koniecznej ostrożności, w sposób zapewniający ograniczenie cierpień i
stresu zwierzęcia.
3. Zabiegi powodujące ból wykonuje się w znieczuleniu ogólnym albo miejscowym,
z wyjątkiem tych zabiegów, które według zasad sztuki weterynaryjnej
wykonuje się bez znieczulenia.

Rozdział 9
(uchylony - art. 28-32)


Rozdział 10
Ubój, uśmiercanie i ograniczenie populacji zwierząt


Art. 33.
[1. Uśmiercanie zwierząt może być uzasadnione wyłącznie:
1) potrzebą gospodarczą;
2) względami humanitarnymi;
3) koniecznością sanitarną;
4) nadmierną agresywnością, powodującą bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia
lub życia ludzkiego, a także dla zwierząt hodowlanych lub dziko żyjących;
5) potrzebami nauki, z zastrzeżeniem przepisów rozdziału 9;
6) wykonywaniem zadań związanych z ochroną przyrody.]

1a. Uśmiercanie zwierząt może odbywać się wyłącznie w sposób humanitarny polegający
na zadawaniu przy tym minimum cierpienia fizycznego i psychicznego.
1b. Jeżeli Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska lub regionalny dyrektor ochrony
środowiska wydał zezwolenie na zabicie zwierząt objętych ochroną gatunkową,
mogą one być uśmiercone przy użyciu broni myśliwskiej przez osoby uprawnione
do posiadania tej broni.

2. Jeżeli zachodzą przyczyny, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4, zwierzę
może być uśmiercone bez zgody właściciela na podstawie orzeczenia lekarza
weterynarii. Ustalenie właściciela i uzyskanie jego zgody nie dotyczy zwierząt
chorych na choroby podlegające obowiązkowi zwalczania na podstawie
ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu
chorób zakaźnych zwierząt.

3. W przypadku konieczności bezzwłocznego uśmiercenia, w celu zakończenia
cierpień zwierzęcia, potrzebę jego uśmiercenia stwierdza lekarz weterynarii,
członek Polskiego Związku Łowieckiego, inspektor organizacji społecznej,
której statutowym celem działania jest ochrona zwierząt, funkcjonariusz
Policji, straży ochrony kolei, straży gminnej, Straży Granicznej,pracownik Służby Leśnej lub Służby Parków Narodowych, strażnik Państwowej
Straży Łowieckiej, strażnik łowiecki lub strażnik Państwowej Straży
Rybackiej.

3a. Gdy bezzwłoczne uśmiercenie zwierzęcia jest niezbędne do realizacji zadań
związanych z ochroną przyrody na obszarze parku narodowego, potrzebę uśmiercenia
zwierzęcia stanowiącego zagrożenie stwierdza w decyzji administracyjnej
dyrektor parku narodowego, na którego obszarze znajduje się to zwierzę. Uprawnionymi
do wykonania decyzji są upoważnieni przez dyrektora parku narodowego
pracownicy wchodzący w skład Służby Parków Narodowych.

4. W razie konieczności bezzwłocznego uśmiercenia, czynność tą dokonuje się
przez:
1) podanie środka usypiającego – przez lekarza weterynarii;
2) zastrzelenie zwierzęcia wolno żyjącego (dzikiego) – przez osobę uprawnioną
do użycia broni palnej.

Art. 33a.
1. W przypadku gdy zwierzęta stanowią nadzwyczajne zagrożenie dla życia, zdrowia
lub gospodarki człowieka, w tym gospodarki łowieckiej, dopuszcza się podjęcie
działań mających na celu ograniczenie populacji tych zwierząt.
2. Sejmik województwa, po zasięgnięciu opinii regionalnej rady ochrony przyrody,
organizacji społecznej, której statutowym celem działania jest ochrona zwierząt,
oraz Polskiego Związku Łowieckiego, określi, w drodze uchwały, miejsce, warunki,
czas i sposoby ograniczenia populacji zwierząt, o których mowa w ust. 1.
3. Dzierżawca lub zarządca obwodu łowieckiego może podjąć działania zapobiegające
wałęsaniu się psów na terenie obwodu poprzez:
1) pouczenie właściciela psa o obowiązku sprawowania kontroli nad zwierzęciem;
2) odłowienie psa i dostarczenie go właścicielowi, a jeżeli ustalenie tej osoby
nie jest możliwe dostarczenie do schroniska dla zwierząt; odłowienie
i dostarczenie psa odbywa się na koszt właściciela.

Art. 34.
1. Zwierzę kręgowe w ubojni może zostać uśmiercone tylko po uprzednim pozbawieniu
świadomości przez osoby posiadające odpowiednie kwalifikacje.
2. W ubojni wyodrębnia się pomieszczenie do przetrzymywania zwierząt oraz pomieszczenie
do ogłuszania i wykrwawiania zwierząt.
3. W uboju domowym zwierzęta kopytne mogą być uśmiercane tylko po uprzednim
ich pozbawieniu świadomości przez przyuczonego ubojowca.
4. Zabrania się:
1) uśmiercania zwierząt w okresie stanowiącym 10% czasu trwania ciąży dla
danego gatunku, bezpośrednio poprzedzającym planowany termin porodu,
oraz 48 godzin po porodzie, z wyjątkiem:
a) uśmiercenia zwierząt w przypadkach określonych w ustawie z dnia 21
stycznia 2005 r. o doświadczeniach na zwierzętach (Dz. U. Nr 33, poz.
289 oraz z 2006 r. Nr 171, poz. 1225 i Nr 220, poz. 1600),
b) konieczności bezzwłocznego uśmiercenia,
c) wydania przez powiatowego lekarza weterynarii decyzji
nakazującej zabicie lub ubój zwierząt na podstawie art. 44 ust. 1 pkt
4 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz
zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt;
2) uboju lub uśmiercania zwierząt kręgowych przy udziale dzieci lub w ich
obecności;
3) wytrzewiania (patroszenia), oparzania, zdejmowania skóry, wędzenia i oddzielania
części zwierząt stałocieplnych, przed ustaniem odruchów oddechowych
i mięśniowych.
5. (uchylony)
6. Minister właściwy do spraw rolnictwa określi, w drodze rozporządzenia:
1) kwalifikacje osób uprawnionych do zawodowego uboju,
2) warunki wyładunku, przemieszczania, przetrzymywania,
unieruchamiania w celu dokonania uboju lub uśmiercenia zwierząt,
3) warunki i metody uboju i uśmiercania zwierząt stosownie do gatunku
- mając na względzie zapewnienie humanitarnego traktowania zwierząt podczas
ich uboju lub uśmiercania.

Rozdział 10a


Nadzór nad przestrzeganiem przepisów o ochronie zwierząt
Art. 34a.
1. Inspekcja Weterynaryjna sprawuje nadzór nad przestrzeganiem przepisów o
ochronie zwierząt.
2. W zakresie wykonywania nadzoru, o którym mowa w ust. 1, pracownicy Inspekcji
Weterynaryjnej oraz osoby wyznaczone przez organy tej Inspekcji posiadają
uprawnienia określone w ustawie z dnia 29 stycznia 2004 r. o Inspekcji Weterynaryjnej
(Dz. U. Nr 33, poz. 287, z późn. zm.6)).
3. Organizacje społeczne, których statutowym celem działania jest ochrona zwierząt,
mogą współdziałać z Inspekcją Weterynaryjną w sprawowaniu nadzoru, o
którym mowa w ust. 1.
4. (uchylony).
5. Do kontroli działalności gospodarczej przedsiębiorcy stosuje się przepisy rozdziału
5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej
(Dz. U. z 2007 r. Nr 155, poz. 1095, z późn. zm.7)).

Rozdział 11
Przepisy karne



1. Kto zabija, uśmierca zwierzę albo dokonuje uboju zwierzęcia z naruszeniem
przepisów art. 6 ust. 1, art. 33 lub art. 34 ust. 1–4
podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności
do lat 2.>
1a. Tej samej karze podlega ten, kto znęca się nad zwierzęciem.
2. Jeżeli sprawca czynu określonego w ust. 1 lub 1a działa ze szczególnym
okrucieństwem
podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
3. W razie skazania za przestępstwo określone w ust. 1, 1a lub 2 sąd orzeka
przepadek zwierzęcia, jeżeli sprawca jest jego właścicielem.
3a. W razie skazania za przestępstwo określone w ust. 1 lub 1a sąd może
orzec, a w razie skazania za przestępstwo określone w ust. 2 sąd orzeka tytułem
środka karnego zakaz posiadania zwierząt od roku do lat 10; zakaz
orzeka się w latach.
4. W razie skazania za przestępstwo określone w ust. 1, 1a lub 2, sąd może
orzec wobec sprawcy zakaz wykonywania określonego zawodu, prowadzenia
określonej działalności lub wykonywania czynności wymagających zezwolenia,
które są związane z wykorzystywaniem zwierząt lub oddziaływaniem
na nie, a także może orzec przepadek narzędzi lub przedmiotów służących
do popełnienia przestępstwa oraz przedmiotów pochodzących z przestępstwa.

5. W razie skazania za przestępstwo określone w ust. 1, 1a lub 2, sąd może
orzec nawiązkę w wysokości od 500 zł do 100 000 zł na cel związany z
ochroną zwierząt, wskazany przez sąd.

Art. 36. (uchylony)

Art. 37
1. Kto narusza nakazy albo zakazy określone w art. 9, art. 10a ust. 1–3, art.
11 ust. 3, art. 12 ust. 1–6, art. 13 ust. 1, art. 14, art. 15 ust. 1–5, art. 16, art.
17 ust. 1–7, art. 18, art. 22 ust. 1, art. 22a, art. 25 lub art. 27
podlega karze aresztu albo grzywny.
2. Usiłowanie, podżeganie i pomocnictwo do czynu określonego w ust. 1 jest karalne.
3. W razie ukarania za wykroczenie, o którym mowa w ust. 1, można orzec przepadek
narzędzi lub przedmiotów służących do popełnienia wykroczenia oraz
przedmiotów z niego pochodzących, jak również można orzec przepadek zwierzęcia.
4. W razie popełnienia wykroczenia, o którym mowa w ust. 1, można orzec nawiązkę
w wysokości do 1 000 zł na cel związany z ochroną zwierząt.

Art. 37a.
1. Kto prowadzi hodowlę lub utrzymuje psa rasy uznawanej za agresywną bez wymaganego
zezwolenia,
podlega karze aresztu lub grzywny.
2. W razie ukarania za wykroczenie, o którym mowa w ust. 1, można orzec przepadek
zwierzęcia.


Art. 37b.
1. Kto, będąc przewoźnikiem w rozumieniu art. 2 lit. x rozporządzenia nr 1/2005:
1) transportuje zwierzęta bez dokumentów, o których mowa w art. 4, art. 10 i
art. 11 rozporządzenia nr 1/2005, lub
2) transportuje zwierzęta bez licencji, o której mowa w art. 17 ust. 2 rozporządzenia
nr 1/2005, lub
3) transportuje zwierzęta bez świadectw zatwierdzenia, o których mowa w art.
18 ust. 1 albo art. 19 ust. 1 rozporządzenia nr 1/2005, lub
4) nie zapewnia transportowanym zwierzętom warunków, o których mowa w
załączniku I do rozporządzenia nr 1/2005, lub
5) nie wypełnia obowiązku określonego w art. 6 ust. 4 i 6 rozporządzenia nr
1/2005,
podlega karze aresztu lub grzywny.

2. Kto, będąc:
1) opiekunem w rozumieniu art. 2 lit. k rozporządzenia nr 1/2005, nie wypełnia
obowiązków określonych w art. 8 tego rozporządzenia,
2) operatorem punktu gromadzenia zwierząt, nie wypełnia obowiązków określonych
w art. 9 rozporządzenia nr 1/2005,
podlega karze aresztu lub grzywny.

Art. 37c. (uchylony)

Art. 37d.
1. Kto:
1) będąc posiadaczem kurnika nie zapewnia sprawowania opieki nad kurczętami
brojlerami przez osoby spełniające warunki, o których mowa w art. 12a
ust. 1,
2) zwiększa obsadę kurcząt brojlerów wbrew wymaganiom określonym w art.
12d,
3) nie prowadzi dokumentacji, o której mowa w art. 12f ust. 1, lub prowadzi ją
niezgodnie z tym przepisem,
4) nie przechowuje lub nie udostępnia dokumentacji, o której mowa w art. 12f
ust. 1, zgodnie z przepisem art. 12f ust. 2,
5) nie zaopatruje wysyłanych do ubojni kurcząt brojlerów pochodzących z kurnika
o zwiększonej obsadzie w informacje, o których mowa w art. 12f ust. 3
– podlega karze grzywny.
2. Orzekanie w sprawach, o których mowa w ust. 1, następuje w trybie przepisów
Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia.

Art. 37e.
1. Kto narusza zakazy określone w art. 10b ust. 1 podlega karze grzywny.
2. Orzekanie w sprawach, o których mowa w ust. 1, następuje w trybie przepisów
Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia.

Art. 38.
1. Sąd przekazuje zawiadomienie o wydanym prawomocnym orzeczeniu o przepadku
zwierzęcia organizacji społecznej, której statutowym celem działania jest
ochrona zwierząt, biorącej udział w postępowaniu lub innej organizacji o takim
samym statutowym celu działania.
2. Organizacja społeczna, o której mowa w ust. 1, po otrzymaniu zawiadomienia
jest obowiązana powiadomić niezwłocznie powiatowego lekarza weterynarii o
wejściu w posiadanie zwierzęcia.
3. Po otrzymaniu powiadomienia, o którym mowa w ust. 2, powiatowy lekarz weterynarii
niezwłocznie przeprowadza badanie zwierzęcia.
4. Organizacja społeczna, o której mowa w ust. 2, przekazuje zwierzę nieodpłatnie:
1) schronisku dla zwierząt, jeżeli jest to zwierzę domowe lub laboratoryjne, lub
2) gospodarstwu rolnemu wskazanemu przez wójta (burmistrza, prezydenta
miasta), jeżeli jest to zwierzę gospodarskie, lub
3) ogrodowi zoologicznemu lub schronisku dla zwierząt, jeżeli jest to zwierzę
wykorzystywane do celów rozrywkowych, widowiskowych, filmowych,
sportowych lub utrzymywane w ogrodach zoologicznych.
5. Przekazanie zwierzęcia, o którym mowa w ust. 4, następuje za zgodą podmiotu,
któremu zwierzę ma być przekazane.
6. W przypadku braku zgody, o której mowa w ust. 5, lub wystąpienia innych okoliczności
uniemożliwiających przekazanie zwierzęcia podmiotom, o których
mowa w ust. 4, zwierzę może zostać nieodpłatnie przekazane innej osobie prawnej
lub jednostce organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej albo osobie
fizycznej, która zapewni mu właściwą opiekę.
7. Z przekazania zwierzęcia sporządza się protokół, który zawiera:
1) datę przekazania zwierzęcia;
2) nazwę, siedzibę i adres organizacji społecznej przekazującej zwierzę;
3) nazwę i siedzibę osoby prawnej lub innej jednostki organizacyjnej albo imię,
nazwisko, miejsce zamieszkania i adres osoby fizycznej, której zwierzę jest
przekazywane;
4) określenie gatunku, wieku i płci zwierzęcia;
5) informację o stanie zdrowia zwierzęcia.
8. Koszty wykonania orzeczenia o przepadku zwierzęcia ponosi skazany.

Art. 39.
W sprawach o przestępstwa określone w art. 35 ust. 1, 1a lub 2 oraz wykroczenia
określone w art. 37, a także w postępowaniu w sprawach nieletnich o czyn
karalny określony w art. 35 ust. 1, 1a lub 2, prawa pokrzywdzonego może wykonywać
organizacja społeczna, której statutowym celem działania jest ochrona
zwierząt.

Art. 40.
Organizacje społeczne, których statutowym celem działania jest ochrona zwierząt,
mogą współdziałać z właściwymi instytucjami państwowymi i samorządowymi w
ujawnianiu oraz ściganiu przestępstw i wykroczeń określonych w ustawie.

Rozdział 12
Zmiany w przepisach obowiązujących, przepisy przejściowe i końcowe


Art. 41. (pominięty)

Art. 42. (pominięty)


Art. 43.
Traci moc rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 22 marca 1928 r. o
ochronie zwierząt (Dz. U. z 1932 r. Nr 42, poz. 417, z 1969 r. Nr 13, poz. 95, z 1971
r. Nr 12, poz. 115 i z 1997 r. Nr 88, poz. 554).

Art. 44.
Ustawa wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia, z tym że przepis art.
12 ust. 4 oraz art. 34 ust. 3 w zakresie wykonywania uboju przez przyuczonego ubojowca
wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 1999 r.

---

Rozszerzenie 'pdf' usunięte z forum przez admina, dlatego załącznik nie będzie pokazany.